Is ADHD being over-diagnosed and over-treated in Iceland… Or is Iceland simply ahead of the rest?

19.12.2025

Formaður ADHD samtakanna með grein í norrænu tímariti geðlækna, THE NORDIC PSYCHIATRIST.

Formaður ADHD samtakanna, Vilhjálmur Hjálmarsson er með vandaða og yfirgripsmikla grein í nýjsta hefti norræna geðlæknaritsins THE NORDIC PSYCHIATRIST. Yfirskrift greinarinnar er Is ADHD being over-diagnosed and over-treated in Iceland… Or is Iceland simply ahead of the rest? en þar fjallar Vilhjálmur m.a. um ADHD greiningar, lyfjamál og þjónustu við fólk með ADHD á Íslandi og ber saman við stöðuna í öðrum löndum. Fjöldi annarra áhugaverðra greina um ADHD er að finna í tímaritinu.

Í grein sinni fer Vilhjálmur vandlega yfir þær rannsóknir sem gerðar hafa verið á tíðni ADHD og bendir á það mikla misræmi sem birtist í eldri rannsóknum annarsvegar og þeim sem nýjastar eru og hvaða þetta mikla misræmi skekkir alla umræðu um meintar ofgreiningar og ofnotkun lyfja vegna ADHD, ekki síst á Íslandi. Mikilvægt sé að byggja á nýjustu upplýsingum í allri umræðu um ADHD og byggja upp þjónustu í samræmi við þann veruleika sem blasir við, en ekki á úreltum upplýsingum, byggðum á gömlum rannsóknum og viðmiðunarstöðlum.

Í greininni segir Vilhjálmur m.a.:

Yes, it is true that in Iceland we are probably diagnosing more individuals with ADHD than our Western European neighbours and North America. Perhaps even, to some extent, in excess. But I challenge any voice claiming ‘in excess’ applies to the masses. I have seen no proof of this being a general problem. Quite on the contrary, the proof more likely seems to boil down to increased awareness and knowledge regarding ADHD and the use of medication. For Iceland, as I see it, the misconception mostly derives from lack of real data and bad interpretation thereof.

Despite the systematic underfunding and ever-increasing waiting time, it can still be said that substantially large numbers of young and old individuals already have their diagnoses and access to medical treatment. Therefore, I’d rather see our government accepting that Iceland could, and perhaps even should, be in the forefront in ADHD diagnoses and treatment. If there are any flaws regarding the diagnoses process, then let’s iron them out. If there are any faults in how psychiatrists decide on ADHD medication, then let’s tackle the reasons behind that.